{خبرنامه کتابهای رایگان پارسی} نظامی در ایتالیا

این حرکت اگرچه دیر انجام شد ولی پاسخ مناسبی به رژیم حاکم بر ایران شمالی(جمهوری آذربایجان) بود که با دادن رشوه مالی مجسمه نظامی را به عنوان شاعر ملی خود در ایتالیا نصب کرد

از تارنمای موسسه شهر کتاب

اخبار فرهنگی  -  رایزنی فرهنگی سفارت کشورمان در رم در اجرای برنامه مصوب «عصری با شخصیت‌های فرهنگی ایران» سومین دور از این سلسله برنامه‌ها را در محل کتابخانه ملی ایتالیا با عنوان عصری با نظامی گنجوی برگزار کرد.

در این سمینار که با حضور هفتاد نفر از شخصیت‌های فرهنگی و علاقمندان به فرهنگ و ادب ایرانی برگزار شد آقای دکتر آواللونه رئیس کتابخانه ملی ایتالیا، قربانعلی پورمرجان رایزن فرهنگی کشورمان در رم و خانم پروفسور اورساتی رئیس کرسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رم به سخنرانی پرداختند. 

سخنران اول این جلسه آقای پروفسور آواللونه رئیس کتابخانه ملی ایتالیا بود که ضمن تشکر از رایزنی فرهنگی ایران به خاطر انتخاب کتابخانه ملی برای برگزاری چنین سمیناری، به سابفه همکاری بین این دو نهاد اشاره کرد و ابراز خرسندی نمود که کتابخانه ملی در راستای گفتگوی فرهنگی بین دو ملت پیشگام بوده و امیدوار است که بتواند گامهای موثری بردارد. 

دکتر آوالونه که علاقه شدیدی به فرهنگ و تمدن ایرانی دارد اذعان داشت که تا چندی پیش اطلاعات و شناخت کافی ازاین شاعر فرزانه نداشتم ولی بعد از نشست کاری با رایزنی فرهنگی ایران در ماه قبل و از آنجا که مایل بودم در این جلسه حضور داشته باشم، توانستم از بین تمامی آثار این شاعر گرانمایه تنها به اثر هفت پیکر او که در کتابخانه ملی رم موجود بود دسترسی یافته و بتوانم آن را مطالعه کنم و بعد از آن بود که پی به ارزش والای شخصیت چند بعدی نظامی پی بردم.

ب

وی گفت: به نظر من این شاعر فقط به ایران تعلق ندارد بلکه وی به عنوان یک حکیم وشاعر زبردست همچون شکسپیر یک میراث ادبی برای بشریت است. من به عنوان یک ایتالیائی در جستجوی یک همتای ایتالیائی برای وی بودم لذا آنرا در حوزه ادبیات با دانته مقایسه کردم ولی اورا قوی‌تر و اشعار وی را غنی‌تر از دانته یافتم. مهارت این شاعر بزرگ در انتقال معرفت دینی و ادبی و عرفان بی‌نظیر است و من متاسفم که در خصوص این شاعر اطلاعات زیادی در ایتالیا در بین مردم وجود ندارد. امیدوارم در آینده نزدیک با تبادل هیاتهای فرهنگی بین دو کشور و کتابخانه‌های ملی ایران و ایتالیا اینگونه مبادلات بیشتر از قبل انجام گیرد و چنین گنجینه‌های ادبی به مردم هر دو کشور معرفی گردد. 

رئیس کتابخانه ملی ایتالیا در ادامه صحبتهی خود افزود: در بین ۷ میلیون جلد کتابی که ما در کتابخانه ملی نگهداری می‌کنیم من موفق شدم فقط یک کتاب در مورد نظامی تحت عنوان هفت پیکر پیدا کنم. 

در هنگام خواندن این کتاب مدام بایستی توقف می‌کردم و به فکر فرو می‌رفتم چرا که درک اشعار وی کار آسانی نیست. اشعار او مملو از راز است و خواننده را به فکر وا می‌دارد. در دنیایی که انسان‌ها هر روز از معنویت دور می‌شوند خواندن چنین اشعاری انسان‌ها را به فکر فرو می‌برد که در چه مسیری گام برمیدارند و این به کجا ختم می‌شود؟ 

رئیس کتابخانه ملی با امید به اینکه روابط فرهنگی بین دو کشور در آینده به گونه ائی تقویت شود که ایتالیائی‌ها از گنجینه‌های فرهنگی و تمدنی کشوری مانند ایران محروم نمانند سخنان خود را به پایان رساند. 

سخنران بعدی جلسه رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ایتالیا بود که باخوش آمد گویی به حضار و تشکر از رئیس کتابخانه ملی و خانم پروفسور اورساتی گفت: شاعر پرآوازه قرن دوازدهم ایران زمین حکیم نظامی گنجوی با آثاری همچون مخزن الاسرار، هفت پیکر، لیلی و مجنون، خسرو شیرین و اقبالنامه و شرفنامه بیش از ۲۸۰۰۰ بیت از اشعار عرفانی، اخلاقی و اجتماعی را برای نسل بشر به یادگار گذاشته است که در احیا و زنده نگهداشتن فرهنگ و ادب ایرانی جایگاه خاصی دارد. 

نظامی نه تنها در ادبیات و شعر بلکه در علوم طبیعی، علوم عقلی، علوم نقلی، عرفان و اخلاق چنان زبردست بود که وی را از نوابغ حکمت و فلسفه و علوم متعدده می‌دانستند که این مطلب در برخی از اشعار خود وی نیز دیده می‌شود: 

که پرسید از من اسرار فلک را /که معلومش نکردم یک بیک را

زسر تا پای این دیرینه گلشن/ کنم گر گوش داری بر نو روشن

سیر و سلوک نظامی و عرفان شخصیت وی را چنان اخلاقی کرد که ثمرات آن در تمام اشعار و دیوان وی هم مشهود است تا جائی که حتی یک بیت هجو و کلمات رکیک در ان مشاهده نمی‌شود و چنان با ریاضت، نفس خود را رام کرد که تسلط بر احوال خود داشت و بر پادشاهان و صاحبان قدرت کرنش نمی‌کرد و همگان را مسحور اخلاقیات و شخصت حکیمانه خود ساخته بود. تا جائیکه از اخلاق پیامبران عبرت گرفته و حتی دشمنان و رشک ورزان به خود را هرگز نفرین و ناسزا نمی‌گفت بلکه آنان را دعا می‌کرد. 

نظامی با این اوصاف هرگز مرشد و راهبر خود را معرفی نکرد ولی برخی از اشعار وی حاکی از شخصیت خودجوش و ذهن فعالی داشت که ادعا می‌کرد افکار و ایده‌های وی از افراد دیگر به عاریه گرفته نشده است: 

عاریت کس نپذیرفته‌ام/ هر چه دلم گفت بگو گفته‌ام

تراوشات ذهنی این حکیم فرزانه در سی سالگی باعث شد که کتاب مخزن السرار با ۲۳۶۰ بیت نگاشته شود و بیت فوق هم از آن جمله است. 

وی به لحاظ اصول اعتقادی با اشاعره همخوانی و هم‌سویی داشت و بر خلاف معتزله معتقد به این بود که انسان در نتیجه ریاضت‌ها و تلاشهای عرفانی می‌تواند به جائی برسد که فارغ از زمان و مکان خدا را ببینید همانطوریکه پیامبر اکرم در معراج به این مرتبه رسید 

مطلق از آنجا که پسندیده نیست/ دید خدا را و خدا دیدنیست

دیدنش از دیده نباید نهفت/ کوری آنکس که بدیده نگفت

وی در وطن پرستی و عشق به ایران در بین شاعران کلاسیک ایرانی زبانزد است و اشعار متعددی از وی این مفهوم را می‌رساند: 

زمین عجم گورگاه کی است/ در او پای بیگانه وحشی پی است

وی هرگز شعری به غیر از فارسی نسرود و همواره در عشق ایران می‌سوخت و آنچنان بر گفته خود تسلط داشت و خود را وامدار خلف خود نمی‌دانست و در ‌‌نهایت گنجی از معارف را به بشریت ارائه داد که خیلی از دانشمندان از این گنج بهره بردند:

 گرفتم سر تیزهوشان منم/ شهنشاه گوهرفروشان منم

همه خوشه چینند و من دانه کار/ همه خانه‌پرداز و من خانه دار

چو دریا چرا ترسم از قطره دزد/ که ابرم دهد بیش از آن دستمزد

زادگاه وی را گنجه، عراق، قم و تفرش گفته‌اند و این بدین دلیل است که واضح در جایی که دیگر معانی از آن مستفاد نشود نیامده است ولی اکثر عمر خود را در شهر گنجه که آن زمان جزئی از خاک ایران زمین بود و گفته می‌شود که در زمان شاه عباس صفوی بنا شده است گذرانده است و در همانجا هم به خاک سپرده شده است.

خانم پروفسور اورساتی استاد و رئیس کرسی زبان فارسی دانشگاه رم سخنران بعدی این نشست بود. وی ابتدا ضمن تشکر از رایزنی فرهنگی ایران به دلیل برگزاری چنین جلساتی که کمک شایانی در معرفی شخصیتهای ادبی ایران در ایتالیا می‌نماید گفت: قبل از اینکه وارد بحث علمی شده و شروع به بررسی سبک شعری نظامی و معرفی آثار او بکنم مایلم نکته ائی را خاطر نشان کنم. 

سال گذشته کشور آذربایجان با همکاری شهرداری رم اقدام به نصب مجسمه نظامی گنجوی در محل پارک ویلا بورگزه نموده و آنرا به عنوان شاعر آذربایجانی معرفی نمود که من به عنوان نماینده اساتید زبان فارسی در دانشگاههای ایتالیا عنوان می‌کنم که طی نامه ائی اعتراض خود را نسبت به این اقدام نادرست اعلام کردیم ولی متاسفانه هنوز هیچگونه تدبیری از سوی شهرداری رم برای آن اندیشیده نشده است. 

تمام منطقه آذریایجان و قفقاز تا یک قرن پیش متعلق به ایران بودند و گنجه هم داخل ایران بوده و جزئی از ایران بوده است بنابر این ادعای اینکه این شاعر آذربایجانی است ادعای نادرستی است که باید اصلاح شود. 

در ادامه نشست، خانم اورساتی به ویژگیهای شعرهای نظامی و به مهارت این شاعر در استفاده از تشبیه در شعرهای خود پرداخت. وی اوج تشبیه در شعرهای نظامی گنجوی را در منظومه خسرو شیرین می‌داند و عنوان می‌دارد که ترجمه‌های اشعار نظامی به هیچ عنوان قادر به انتقال و بیان شیرینی و جذابیت آن را مانند زبان فارسی نخواهد بود و لذا من ترجیح می‌دهم برخی از ابیات نظامی به زبان اصلی قرائت شود. 

در این هنگام آقای دکتر ایمان بصیری که از مدرسان دانشگاه ساپینزای رم می‌باشد ۳۰ بیت از کتاب خسرو شیرین را به زبان فارسی برای حضار قرائت کرد و سپس خانم اورساتی ترجمه آن را برای حاضرین بیان کرد که مورد توجه فراوان قرار گرفت. 

استاد زبان فارسی دانشگاه ساپینزای رم در بخش دیگری از سخنان خود، به تغییر دادن هویت فرهنگ فارسی در منطقه آذربایجان اشاره کرد و عنوان داشت که متاسفانه دولت آذربایجان در حال جایگزین کردن فرهنگ غنی فارسی با فرهنگ و زبان آذری در منطفه است و این امر غیر از تغییر هویت فارسی و ایرانی چیز دیگری نیست. 

خانم اورساتی دیگر آثار نظامی مانند مخزن الاسرار، لیلی و مجنون، هفت پیکر و اقبال نامه را برای حضار معرفی نمود و بیان داشت که این آثار به زبان ایتالیایی ترجمه و چاپ شده‌اند و در حال حاضر به جز هفت پیکر و لیلی و مجنون بقیه نایاب هستند. کتاب شرفنامه هم توسط خانم پروفسور منگینی استاد زبان فارسی دانشگاه ونیز در حال ترجمه می‌باشد که در آینده به بازار عرضه خواهد شد. 

در پایان این نشست برخی از حضار سوالات خود را از خانم پروفسور اورساتی مطرح کردند که وی هم پاسخ داد و در ‌‌نهایت بر خی از ایرانیان مقیم هم به نمایندگی آقای وارطانیان (آرشیتکت ایرانی مقیم رم) اطلاق نام شاعر آذربایجانی به نظامی را محکوم کردند. 

آقای وارطانیان در صحبتهای خود از مقامات ایرانی درخواست نمود که با برگزاری چنین جلساتی از سرقت میراث فرهنگی ایران نه تنها در ایتالیا بلکه در دنیا جلوگیری شود. ایشان ادامه داد این اقدام آذربایجان به دلیل عدم برخورد قاطع ایران باعث شد که بازی چوگان هم در یونسکو به نام آذربایجان ثبت شود. وارطانیان ادامه داد که اقدام بعدی آذربایجان در خصوص نظامی، جایگزینی اشعار فارسی نظامی با ترجمه آذری در محل مقبره وی است. 

یکی دیگر از حضار در این نشست ضمن تشکر از رایزنی فرهنگی ایران در ایتالیا، پیشنهاد نمود متولیان فرهنگی ایران برای معرفی بهتر چنین شخصیتهای اصیل ایرانی زندگی آنان را در قالب یک فیلم مستند برای دنیا معرفی کنند تا جلو هر گونه اقدامات ضد فرهنگی گرفته شود.

--
اين نامه به دنبال عضو يت شمادرگروه كتابهاي رايگان فارسي ارسال شده است.
وبلاگ ما:
http://persianbooks2.blogspot.com
آدرس ارسال نامه:
persianebooks@googlegroups.com
برای قطع اشتراك :
persianebooks+unsubscribe@googlegroups.com
 
مطالب وكتابهاي مروج خشونت وتجزیه طلبی و تروریسم ،ضد دولتي وضدديني و کتب قابل خرید دربازاررسمی ایران و کتب چاپ خارج(مشمول کپی رایت) براي اين گروه ارسال نخواهد شد.
لطفا موقع ارسال نامه به گروه حتما این موارد را درنظر بگیرید و لطفا موضوع نامه را نيزبه طور كامل ذكر كنيد
و از نوشتن به رسم الخط فینگلیش پرهیز کنید.
http://groups.google.com/group/persianebooks?hl=en
 
برای کمک به ارتقاء فرهنگ کتابخوانی، نامه های گروه را براي دوستان كتابخوان خود بفرستیدواز آنها بخواهید که در گروه عضو شوند.
خبر خوان وبلاگ:
http://feeds.feedburner.com/ketabxaneh
آدرس گزیده مطالب جالب ديگر تارنماها:
http://persianbooks-harfha.blogspot.com
برای یافتن شرایط عمومی وپرسش و پاسخ ها از این آدرس استفاده کنید:
http://book-faqs.blogspot.com
---
‏شما به این دلیل این پیام را دریافت کرده‌اید که در گروه Google Groups "کتاب های رایگان پارسی" مشترک شده‌اید.
‏برای لغو اشتراک در این گروه و قطع دریافت ایمیل از آن، ایمیلی به persianebooks و unsubscribe@googlegroups.com ارسال کنید.
جهت پست کردن مطلب به این گروه، ایمیلی به persianebooks@googlegroups.com ارسال کنید.
از این گروه در http://groups.google.com/group/persianebooks دیدن کنید.
برای گزینه‌های بیشتر، از https://groups.google.com/groups/opt_out دیدن کنید.